Hafif Ticari Araçlar Hakkında Faydalı Bilgiler
Şirketinizin ihtiyaçlarına uygun hafif ticari araç seçimi, kullanımı ve kiralanmasına yönelik faydalı olabileceğini düşündüğümüz konuları sizler için derledik.
Ticari Araçlar Hakkında Kısa Bilgiler
Hafif ticari araçları detaylıca incelemeden önce ticari araç tanımını ve farklılıklarını incelemek özellikle tür farklılıklarını anlamak açısından yararlı olacaktır.
Ticari araçlar yük ve insan taşımak için kullanılan araçlardır. Hafif ticari araçları da içine alan ticari araçlar aşağıdaki gibi sınıflandırılmaktadır.
- M Sınıfı: En az dört tekerlekli ve yolcu taşımasında kullanılan motorlu araçlardır.
- M1 Sınıfı: Yolcu taşımasında kullanılan ve sürücü dışında en fazla 8 oturma yeri olan motorlu araçlardır.
- M2 Sınıfı: Yolcu taşımasında kullanılan, sürücü dışında 8’den fazla oturma yeri olan ve maksimum ağırlığı 5 tonu aşmayan motorlu araçlardır.
- M3 Sınıfı: Yolcu taşımasında kullanılan, sürücü dışında 8’den fazla oturma yeri olan ve maksimum ağırlığı 5 tonu aşan motorlu araçlardır.
- N Sınıfı: En az dört tekerlekli ve yük taşımasında kullanılan motorlu araçlardır.
- N1 Sınıfı: Yük taşımasında kullanılan ve maksimum ağırlığı 3.5 tonu aşmayan motorlu araçlardır.
- N2 Sınıfı: Yük taşımasında kullanılan ve maksimum ağırlığı 3.5 tonu aşan, ancak 12 tonu aşmayan motorlu araçlardır.
- N3 Sınıfı: Yük taşımasında kullanılan ve maksimum ağırlığı 12 tonu aşan motorlu araçlardır.
Hafif ticari araçlar ise brüt ağırlığı 3,5 tonu geçmeyen araçlardır
Hafif ticari araçlar kamyonet, Van (Panelvan), Minibus ve Pickup olmak üzere dört ayrı segmente ayrılır.
Hafif ticari araçlar genellikle şehir içi kullanım için tercih edilir ve binek araçlara kıyasla vergi avantajından dolayı daha az maliyetlidir. Örneğin 1.6 lt’den düşük motora sahip binek araçlarda ÖTV aracın net bedeline göre %80’e kadar çıkabilirken, hafif ticari araçlarda ÖTV oranı daha düşük ve sabittir. Kombi tipi camlı vanlarda ÖTV %15, Pick-up, Minibüs ve kapalı kasa Van’larda ise ÖTV %4 oranındadır.
Hafif Ticari Araç (HTA) Pazarı Hakkında Genel Bilgiler
2020 yılında toplam 162.679 adet hafif ticari araç satılmıştır. Pazar 2019 yılına göre yaklaşık %77,2 oranında büyümüştür.
2021 yılı Ocak-Eylül arası satışlara baktığımızda ise hafif ticari araç sayısının önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırdığımızda %17,5 büyüyerek 123.345 adede ulaştığını görüyoruz . Toplam satışların %78,4’ü van tipi araçlardan oluşmakta, kamyonet gövde tipindeki araçlar ise %10 pay ve 12.320 adetle 2. sırada yer almaktadır. Pick up segmenti satışları %6,8 gibi bir oranla 3. sırada yer alırken, minibüs segmenti satışları ise %4,8 oranında olmuştur. *
HTA Seçerken Genel Olarak Nelere Dikkat Edilmelidir
Aracı seçerken taşıma kapasitesi olarak da adlandırabileceğimiz, yük ve yolcu sınırını belirleyen istiap haddine dikkat edilmedilir.
Ticari araçlar binek araçlara göre daha fazla kullanıldığı için kullanım maliyetleri ve operasyonel maliyetler mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Mümkün olduğunca az iş kesintisi yaratacak, dayanıklı ve güven veren bir araç tercih edilmelidir. Bu konuda referans kabul edilebilecek Avrupa Yeni Araç Değerlendirme Programının resmi sitesinden faydalanabileceğinizi iletmek isteriz: https://www.euroncap.com/tr
Aracınızı seçerken işinize ve ihtiyacınıza uygun kapasiteye sahip olmasına dikkat edilmelidir.
Havalimanı ya da alışveriş merkezlerinin kapalı park alanları için, tavan yüksekliğinin dikkate alınması gerektiğini hatırlatmak isteriz.
Araca eğer ilave ekipman ya da üst yapı eklenmişse, gerekli ekipmanlar araçta her zaman sağlam ve kullanıma hazır bulundurulmalıdır.
Hafif ticari araçlar çoğunlukla iş maksatlı kullanıldığı için araçların sürekli olarak bakımlı, iyi ve temiz durumda olmasına gayret edilmelidir.
HTA Kullanımına İlişkin Dikkat Edilmesi Gereken Zorunluluklar ve Farklılıklar Nelerdir?
Hafif ticari araçlar için yasa gereği 1 Aralık ve 1 Nisan tarihleri arasında zorunlu olarak kış lastiği uygulaması bulunmaktadır. LeasePlan olarak sunduğumuz hafif ticari araç kiralama tekliflerinde kış lastiği standart olarak bulunmaktadır.
Hafif ticari araç muayeneleri binek araçlardan farklı olarak ilk 1 yaş da dahil olacak şekilde yılda bir kez yapılmalıdır. LeasePlan'den kiralanan hafif ticari araçların muayene takibi ve hatırlatması ekibimiz tarafından yapılmaktadır.
Ticari araç kullanıcılarının yurtiçi eşya/kargo taşımacılığı iş kolunda gerekli olan Mesleki Yeterlilik Belgesi'ni alması zorunludur. SRC 4 adı verilen bu belge Ulaştırma Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir kurstan alınabilir. 25 Şubat 2003 tarihinden önce gerekli ehliyet sınıfına ait sürücü ehliyetlerini almış olanlar, herhangi bir kurs almadan ve sınava tabi tutulmadan belgelerini hazırlayıp SRC 4 belgesi almak için başvurabilirler.
Ticari araçlarda alkol kullanımına ilişkin bir tolerans sınırı tanınmıyor olup, promil değerinin "0" olması gerekir.
Ticari araçlar için belirlenmiş binek araçlardan farklı hız limitlerini aşağıda bulabilirsiniz.
HTA Kiralaması Hakkında Detaylı Bilgiler
Küçük ölçekli işletmelerden büyük kurumsal şirketlere kadar her ölçekten şirket, ihtiyaçları doğrultusunda van, kamyonet, minibüs ya da pick-up alt-segmentlerinde hafif ticari araç kiralayabilir.
Şirketinizin hafif ticari araç ihtiyaçları için artık operasyonel yüklerin altına girmeden kiralama yapabilir, bu sayede şirket kaynaklarınızı daha etkin kullanarak, ana faaliyet konularınıza daha fazla odaklanabilirsiniz. Ticari araçlar ilgili yasa gereği maksimum 36 aylık süre ile kiralanmaktadır. Bu da şirketlere araçlarını kiralama yolu ile daha sık yenilemeleri için fırsat sağlar. Satın alma opsiyonunda yüksek maliyet sebebi ile bu sıklıkta ticari araç yenilemek şirketleri zorlayacak olsa da, kiralama opsiyonunda aylık sabit bir kira bedeli ile ilerlendiğinden, kiralama süresi sonunda araç iade edilerek yeni bir araç kiralaması kolayca yapılabilir. Türkiye’de uzun dönem kiralanan araçların yaklaşık %49'u 30-42 ay aralığında kiralanmaktadır. ** Binek araçlardan farklı olarak gümrük tarife cetvelinde 87.04 no’lu ve cinsi ‘kamyonet’ olarak belirlenmiş hafif ticari araçlar (örneğin kapalı kasa ‘Van’ tipi araçlar) gider kısıtlamasına tabi değildir. Bu nedenle kira bedelinin tamamı ve diğer masraflar (örn. yakıt gideri) kanunen gider kabul edilen masraflardır.
2019 yılında değişen Kara Yolları Yönetmeliği ile şirketlerin önündeki HTA kiralama engelinin kalkmasının ardından, konunun birçok şirket için halen kafa karıştırıcı olduğunun farkındayız. Alanında uzman temsilcilerimizin şirket ihtiyaçlarınıza en uygun olacak hafif ticari araç seçimi, yetki belgesi ve hta kiralama konularında aklınıza takılan her soru için yardıma hazır olduğunu iletmek isteriz.
Hangi Yetki Belgeleri ile Hafif Ticari Araç Kiralama Yapılabilir?
Aracın ruhsatında yazan "araç cinsi"ne göre ve araç ile yapılacak işe göre alınacak belge türü belirlenmektedir.
- K2 Yetki Belgesi ile Hafif Ticari Araç Kiralama:
K2 belgesi bulunan yani sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya taşımacılığı yapan, taşımacılıktan herhangi bir kazanç sağlamayan şirketler, 2021 Haziran ayında gelen yeni düzenlemeye göre herhangi bir özmal ticari araç şartını sağlamaya gerek duymadan diledikleri sayıda hafif ticari aracı operasyonel olarak kiralayabilirler. İlk kez ticari araç kiralaması yapacak şirketler ise K2 belgesini kiralık araçları ile çıkarttırabilirler.
- L1 Yetki Belgesi ile Hafif Ticari Araç Kiralama:
Yurtiçi lojistik işletmeciliği faaliyetlerinde bulunan L1 belgeli şirketler, sahip oldukları aynı tip hafif ticari araç sayısının 10 katına kadar kiralama yapabilirler. L1 belgesinin alınabilmesi için 3 adet özmal ticari araç bulundurması gerekmektedir.
- M1 Yetki Belgesi ile Hafif Ticari Araç Kiralama:
Aynı il içerisinde kargo taşımacılığı yapan M1 belgeli şirketler, özmal olarak bulundurdukları hafif ticari araç sayısının 2 katı sayıda hafif ticari araç kiralayabilirler. M1 belgesi için 3 adet özmal ticari araç bulunması gerekmektedir.
- Hususi Kullanım için Hafif Ticari Araç Kiralama:
Herhangi bir ticari taşıma işlemi yapmayacak şirketler, N1 ve N1G sınıfındaki kamyonet olarak geçen araçları yetki belgesi aranmaksızın operasyonel olarak kiralayabilirler.
HTA Kiralama ile ilgileniyor musunuz?
**Sizlere yardımcı olmak için buradayız! ** Hafif ticari araç kiralama hakkında daha detaylı bilgi almak, şirket ihtiyacınıza uygun hta seçimi, yetki belgeleri için yönlendirme ve yardım gibi tüm konular için alanında uzman müşteri temsilcilerimizle iletişime geçebilir, aşağıdaki talep formu butonuna tıklayarak talebinizi bizlere iletebilirsiniz.
Kaynaklar
* ODD 2021 Eylül Otomobil ve Hafif Ticari Araç Pazar Değerlendirme Raporu
** TOKKDER Operasyonel Kiralama Sektör Raporu 2021, 1. Yarıyıl
İlgili yazılar
Blok Kat:5
Kağıthane
34406 İstanbul
Türkiye
Blok Kat:5
Kağıthane
34406 İstanbul
Türkiye